Algemeen

In dit hoofdstuk gaan we in op de belangrijkste ontwikkelingen uit deze rapportage.

Besluitvorming
We vragen uw raad om:
1. De financiële mutaties uit de Bestuursrapportage 2025-II vast te stellen.
2. De Bestuursrapportage 2025-II vast te stellen.

Totaaloverzicht wijzigingen
Deze rapportage bevat wijzigingen die de algemene middelen beïnvloeden (knop 2 en de stelpost indexatie) en budgettaire, neutrale wijzigingen. In bijlage I is een totaaloverzicht gegeven.

In de jaarrekening rapporteren we over afwijkingen groter dan € 25.000. Dat bedrag is voor deze rapportage ook het uitgangspunt. We nemen alleen kleinere bedragen op als
het voor specifieke beleidsterreinen is bedoeld zoals bij de decentralisatie- en integratie-uitkeringen. De wijziging 'Wet betaalbare huur' in deze rapportage is hier een voorbeeld van.

Voortgang investeringen
In bijlage II is een overzicht te zien van de beschikbaar gestelde investeringen vóór en in 2025. Hieruit blijkt dat er geen overschrijdingen per taak worden verwacht op de investeringen. Ook zien we dat er nog veel financiële "ruimte" zit in de lopende investeringsbudgetten. Dit wordt onder anderen veroorzaakt doordat de doorlooptijd van veel investeringen meerdere jaren betreft. Ook zijn enkele investeringen om andere redenen doorgeschoven. Voor meer informatie hierover verwijzen we naar bijlage II.

Grondbedrijf
In 2025 zijn geen nieuwe plannen in exploitatie genomen. In voorbereiding zijn de plannen aan de Koesteeg en oud-Esdal in Borger.  De verkoop van de kavels in de plannen Oosterwijk Nieuw-Buinen en Drouwenermond III verloopt volgens planning. De kavels in deze plannen worden gefaseerd uitgegeven en zijn grotendeels verkocht of in optie genomen. De verwachting is dat per 31-12-2025 de ramingen met betrekking tot verkoop worden gehaald en dat gestart kan worden met de uitgifte van de volgende fase. Met de bouw van woningen in Daalkampen II (3e fase), rechts en links van het nieuwe Esdal-college, wordt respectievelijk eind 2025 en eind 2026 gestart. De verkoop van de kavels op het bedrijventerrein "Aan de Strengen" verloopt ook volgens planning. De tussentijdse winst voor 2025 schatten wij voorlopig in op € 440.500. Voor meer informatie verwijzen we naar bijlage III - Grondbedrijf.

Reserve Nog uit te voeren Werken 2025-2026
In de jaarstukken brengen we jaarlijks in beeld hoeveel budget wordt overgeboekt naar het volgende jaar in verband met een latere uitvoering. In deze rapportage hebben we de budgetten in beeld gebracht die in ieder geval kunnen worden overgeheveld naar 2026. Het totaal bedraagt € 4.450.112. Het is een relatief groot bedrag als gevolg van meerdere grote incidentele budgetten zoals energiearmoede, duurzaamheid en wijkrenovatie die we dit jaar niet meer kunnen besteden. In bijlage V 'Reserve Nog uit te voeren Werken (NUW)' is een totaaloverzicht gegeven.

Geprognosticeerd jaarrekening resultaat
In deze sectie presenteren we het resultaat van de knoppen 1, 2, stelpost indexatie en het geprognosticeerd jaarrekening resultaat.

Knop 1: Saldo begroting
Hieronder de uitkomst van knop 1 Saldo begroting. Knop 1 is voor structurele mutaties.
In deze bestuursrapportage zijn alle mutaties incidenteel. Daarom wijzigt knop 1 niet.

Knop 2: Budget beleidsintensivering
Uit onderstaand overzicht blijkt dat het nieuwe saldo van knop 2 budget beleidsintensivering
€ 2.142.963 wordt. Dit saldo komt tot stand door de mutaties van de financiële update met daarop aanvullend een budgetneutrale correctie met betrekking tot de algemene uitkering en de decentralisatie-en integratieuitkeringen. Hierdoor komen de totale mutaties op knop 2 uit op een saldo van € 2.142.963 voordelig.  De stand BERAP 2025-II valt hiermee € 4.984 hoger uit dan de geprognotiseerde stand in de financiële update 2025.

Stelpost indexatie
Met de huidige hoge inflatie dienen diverse budgetten te worden geïndexeerd. In de begroting 2023 is daar een stelpost indexatie voor gevormd. Het uitgangspunt voor een bijstelling is dat er sprake moet zijn van een prijsstijging van meer dan 10%. Ook verhogingen van externe partijen komen ten laste van deze stelpost. In onderstaande tabel zijn de nieuwe indexeringen aangegeven. Het restant budget uit de BERAP 2025 I is in de eerste regel aangegeven. Door een aanvullende budgetneutrale correctie met betrekking tot de algemene uitkering en de decentralisatie-en integratieuitkeringen is het saldo van deze stelpost indexatie € 4.984 lager dan in de financiële update.

Toelichting
1. Mei- en septembercirculaire 2025 € 3.403.809 voordeel
Een uitgebreide toelichting op deze post is terug te vinden onder thema Onze portemonnee.
2. Wmo € 400.000 voordeel
Een uitgebreide toelichting op deze post is terug te vinden onder thema Onze inwoners.
3. Jeugdhulp € 1.611.811 nadeel
Een uitgebreide toelichting op deze post is terug te vinden onder thema Onze inwoners.
4. Dotatie bestemmingsreserve Hervormingsagenda Jeugd € 1.500.000 nadeel
Een uitgebreide toelichting op deze post is terug te vinden onder thema Onze inwoners.
5. Schoonmaakkosten gemeentelijke gebouwen € 120.000 nadeel
Een uitgebreide toelichting op deze post is terug te vinden onder thema Onze leefomgeving.
6. Energielasten € 110.000 nadeel
Een uitgebreide toelichting op deze post is terug te vinden onder thema Onze toekomst.
7. Vervroegde Tweede Kamerverkiezingen € 85.890 nadeel
Een uitgebreide toelichting op deze post is terug te vinden onder thema Onze inwoners.
8. Exploitatiesubsidie dorpshuizen € 75.000 nadeel
Een uitgebreide toelichting op deze post is terug te vinden onder thema Onze inwoners.
9. Hogere kosten juridische zaken € 75.000 nadeel
Een uitgebreide toelichting op deze post is terug te vinden onder thema Onze portemonnee.
10. Plantsoenonderhoud € 55.000 nadeel
Een uitgebreide toelichting op deze post is terug te vinden onder thema Onze leefomgeving.
11. Implementatie Participatie in Balans € 42.683 nadeel
Een uitgebreide toelichting op deze post is terug te vinden onder thema Onze inwoners.
12. Hogere kosten leaseauto's € 37.000 nadeel
Een uitgebreide toelichting op deze post is terug te vinden onder thema Onze portemonnee.
13. IBO problematische schulden € 21.648 nadeel
Een uitgebreide toelichting op deze post is terug te vinden onder thema Onze inwoners.
14. Beleidsplan straatmeubilair € 12.560 nadeel
Een uitgebreide toelichting op deze post is terug te vinden onder thema Onze leefomgeving.

Conclusie
Er is in 2025 nog een positief saldo van € 111.004 in de stelpost indexatie. In de begroting van 2026 zien we voor de jaren 2026, 2027, 2028 en 2029 een positief resultaat in deze stelpost.

Geprognosticeerd jaarrekening resultaat
In onderstaand overzicht is het geprognosticeerd jaarrekening resultaat weergegeven. Knop 1 Saldo begroting en het budget onvoorzien zijn niet gewijzigd ten opzichte van de financiële update. De mutaties op knop 2 Beleidsintensivering en stelpost indexatie zijn hierboven toegelicht. We verwachten het jaar 2025 af te ronden met een positief resultaat van             € 2.330.595.